WYKŁAD
GRY I TRANSFORMACJE ARTYSTY W ŚWIECIE SZTUKI POSTMODERNISTYCZNEJ
Prowadzenie: ad. dr Roman Lewandowski
28 czerwca 2017 / g. 18.00
Centrum Aktywności Twórczej / ul. Zaruskiego 1a / Ustka
wstęp wolny
Współczesne strategie tożsamościowe prowadzone na obszarze sztuk wizualnych koncentrują się dzisiaj przede wszystkim na artykulacji podmiotowości artysty w obrębie pola, które zostało zdominowane przez dwie figury wyobrażeniowe – flâneura (postać kontemplatywna) i trickstera (postać subwersywna). Zarówno flâneur jak i trikster to figury antysystemowe, a ponieważ obie funkcjonują na styku tego, co publiczne i prywatne, zbiorowe i indywidualne, świadome i nieświadome, nierzadko wszczynają działania typowo transgresyjne i niejednokrotnie – radykalne. W obu przypadkach do ulubionego repertuaru artysty należy p</em>raktyka gry prowadzonej z widzem, kokietowania go, a niekiedy szokowania i transponowania różnych – niekiedy – ludycznych klisz. Współczesna sztuka prezentuje szerokie spektrum ról i wzorców, które egzemplifikują pozorne rozdwojenie jaźni podmiotu artysty, co zresztą nie jest zjawiskiem nowym. W opublikowanej w 1886 r. noweli Roberta Louisa Stevensona „Doktor Jekyll i pan Hyde” mamy już pierwszy modernistyczny symptom owego pęknięcia a jednocześnie otwarcie śluzy dla całej narratologii i ikonografii podwójnej osobowości, jakie staną się pokaźnym udziałem kultury XX w, żeby tylko przypomnieć dzieła tak skrajnie odległe jak „Pachnidło. Historia pewnego mordercy” Patricka Süskinda oraz „Psychozę” Alfreda Hitchcocka. Jednak na problem wielości osobowości i/lub żonglowania tożsamościami można spojrzeć z zupełnie przeciwnej strony, kiedy artysta decyduje się za nimi ukrywać, aby móc kreować odrębne światy i style. Podczas wykładu omówione zostaną m.in. prace Marcela Duchampa, Andy Warhola, Bruce’a Naumana, Piero Manzoniego, Niki de Saint Phalle, Mariko Mori i Piotra Wyrzykowskiego.
ad. dr Roman Lewandowski – krytyk i teoretyk sztuki, kurator, adiunkt w Zakładzie Teorii i Historii Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz wykładowca na Wydziale Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W latach 2001 – 2002 prowadził Galerię Kronika w Bytomiu. Od 2007 r. związany z Bałtycką Galerią Sztuki Współczesnej w Słupsku. Autor około 300 publikacji w czasopismach, książkach i witrynach internetowych oraz kurator ponad 100 projektów wystawienniczych w galeriach polskich i zagranicznych. Uczestnik i organizator sympozjów i konferencji poświęconych sztuce współczesnej (Muzeum Narodowe w Krakowie, Uniwersytet Śląski w Katowicach i in.). W latach 2004 – 2007 redaktor naczelny czasopisma „Fort Sztuki“. Ważniejsze projekty kuratorskie (za granicą: Biennale di Venezia – Lech Majewski, 2007; „Medium Post Mortem” Centre wallon d’Art contemporain, la Châtaigneraie (w ramach 6 Biennale internationale de Gravure, Liege, 2007; „Sky – Silesia – Sky” (Parlament Europejski, Bruksela, Belgia) 2005, „Landschaft des Nicht-Seings” – Oberschlesisches Landesmuseum (2002, Ratingen, Niemcy) i w Stadtmuseum (2003, Düsseldorf, Niemcy). Zredagował kilka książek, w tym m.in. „Kroki w historii grafiki” (Kraków 2006) oraz „Eksplozja litery. Ikonografia tekstualności jako źródło cierpień” (Gdańsk – Katowice 2016). W działalności teoretycznej zajmuje się w szczególności tematyką antropologii tożsamości i podmiotowości oraz jej ikonograficznego zobrazowania w świecie sztuki współczesnej.
