Joanna Dudek
Praktyki ekologiczne na polu artystycznych działań
w ramach rezydencji artystycznej
Zielniki słowińskie
Wernisaż
14.10.2021 / 17.00
Wystawa
15 – 31.10.2021
Centrum Aktywności Twórczej w Ustce / ul. Zaruskiego 1a
Kuratorka / Weronika Teplicka
Projekt ma na celu zbadanie zagadnień związanych z ziołolecznictwem etnicznych mieszkańców Pomorza – Słowińców. W ramach rezydencji chciałabym się pochylić nad ideą „rzeźby społecznej” i „żywej rzeźby” upamiętniając nie pojedynczą jednostkę, lecz grupę etniczną za pomocą ziół uprawianych w „przydomowych” ogródkach. Proces twórczy polegać będzie na rozmowach z lokalnymi mieszkańcami oraz na konsultacjach z pracownikami Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach i Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie. Uważam, że projekt upamiętni dawnych mieszkańców regionu a także pokaże, że ziemia, która niegdyś dzieliła, o którą kiedyś walczono, teraz może łączyć i to ona wymaga opieki i troski ponad podziałami. /Joanna Dudek/
Joanna Dudek przebywała w Centrum Aktywności Twórczej w Ustce realizując projekt „Zielniki słowińskie”. Podczas dwumiesięcznej rezydencji artystycznej skupiła się m.in. na prowadzeniu prac nad projektem badawczym opartym na poszukiwaniu i odkrywaniu kultury Słowińców – dawnych mieszkańców północno – zachodniej części województwa pomorskiego. Artystka swoimi działaniami zamierzała oddać hołd społeczności, która przez splot historii została pozbawiona ziemi, wysiedlona, pozostawiając swój dobytek kulturowy skazany na zapomnienie. Przez poznawanie przekazów o obrzędach i obyczajach Słowińców związanych z uprawą ziemi i życiem codziennym, artystka szukała odpowiednich materiałów do pracy wybierając te naturalne i biodegradowalne jak glina, torf i zioła.
Joanna Dudek rozpoczęła konkretyzowanie projektu od rozpoznania okolicznej roślinności, zbierania jej okazów i poddawania procesowi wytwarzania z niej barwników. Integrując żywioły ziemi i wody aranżowała interwencje w przestrzeni plaży. Rejestrując sytuacje łączenia naturalnych pigmentów z otchłanią wody morskiej tworzyła epizody filmowe. To siły natury formowały nowe struktury przypominające anatomię ciała ludzkiego, scalając ruch przypływającej i odpływającej wody z warstwami piasku.
Doświadczenie obserwacji natury wpłynęło na budowanie przez artystkę form ceramicznych odwołujących się do zmysłowości. Joanna Dudek rzeźbiła obiekty będące hybrydami fragmentów ciała ludzkiego i roślin, jakby zostały wygładzone przez wodę: trzciny przypominające kości, zespolone czerwonym szkliwem niczym stawy, fragmenty ciał przypominające formą otoczaki. Artystka usytuowała je w otoczeniu piasku, ziemi i suszonych kwiatów tworząc dalsze konotacje. Ceramiczne obiekty wydawały się być pozbawione indywidualnego gestu artystki, jakby zostały wyrzeźbione przez istotę boską, a artystka pozostawała w roli pośrednika.
Rasheed Araeen wystosował apel do artystów, aby zaprzestali wytwarzania artefaktów na rzecz aktywizmu i zwiększania świadomości społecznej związanej z niedaleką katastrofą klimatyczną. Joanna Dudek nie pozostała na niego obojętna. Stosując materiały biodegradowalne m.in glinę, starała się swoim wytworom sztuki zagwarantować możliwość ich dalszego przetwarzenia, a budując projekt materializowała jedynie jego pewne fragmenty. Zmiana, płynność form, zamknięcie pewnego cyklu odwołującego się do procesów przemian w przyrodzie nawiązywały do cyklu ludzkiego życia. Artystka często wspominała o konieczności opowiadania zapomnianych historii z czułością i delikatnością, przemieniając się w ukrytego obserwatora i komentatora.
Końcowym założeniem projektu Joanny Dudek stanie się wykonanie w przestrzeni miejskiej Ustki pomnika dedykowanego Słowińcom przypominającego o ich istnieniu i oddającego hołd ich kulturze. Zostanie wykonany z torfu – powszechnie wykorzystywanego przez Słowińców jako materiał opałowy i z ziół. Artystka wraz z lokalną społecznością zasadzi na uformowanych, kanciastych bryłach torfu o wymiarach człowieka łąkę kwietną. Rzeźba z upływem czasu, zmieniając swoją formę scali się z ziemią.
Joanna Dudek podejmując tematy „sztuki społecznej” i „sztuki żywej” podążała za założeniami Josepha Beuysa. Zainspirowana jego akcją „7000 dębów” oraz pracą Agnes Denes „Pola pszenicy w Nowym Jorku” postanowiła wykonać ekologiczne działanie w przestrzeni miejskiej Ustki przypominając o możliwości zrównoważonego tworzenia dzieł sztuki angażującą również lokalną społeczność. /Weronika Teplicka/
Joanna Dudek – artystka wizualna działająca w obszarze instalacji przestrzennej, malarstwa oraz projektowania. W swoich pracach zajmuje się cielesnością, bada relacje między psyche i some, a także relacjami między człowiekiem a naturą przez co poświęca wiele uwagi doborowi materiałów i ich właściwościom. Odwołuje się do idei holizmu jako jedności ciała, psychiki, ducha i natury. Obecnie asystentka na Wydziale Architektury Wnętrz, członkini inicjatywy „Płaskowyż Klimatyczny” współorganizowanej przez galerię Propaganda w Warszawie, w 2020 roku stypendystka MKiDN „Kultura w Sieci”, w 2019 roku uczestniczka Szkoły Letniej w Bauhaus Universitat.
Partner programu:
Współpraca:
