Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej
Centrum Aktywności Twórczej w Ustce
/ ul. Zaruskiego 1a
Frakcja / grupa artystek
Monika Czarska
Roksana Kularska-Król
Alicja Kujawska
Anka Leśniak
Aurelia Mandziuk
Czas wolny / Wpadnij do nas!
Kuratorka
Weronika Teplicka
Prezentacja projektu
22.09.2023 (piątek) / 18.00
„Tematem naszej realizacji podczas rezydencji rezydenci artystycznej stało się zagadnienie „czasu wolnego”. Według Encyklopedii PWN czas wolny to część ogólnego czasu jakim dysponuje człowiek w ramach swojego budżetu czasu, w którym może swobodnie realizować zajęcia wybrane według własnego uznania. Według Wikipedii to czas, którym dysponuje człowiek po wykonaniu obowiązków takich jak nauka, praca, czynności związane z codziennym życiem. W definicjach badaczy i badaczek pojawia się wyraźnie oddzielenie aktywności związanych ze sferą zawodową, z nauką odbywaną w systemie edukacji odmierzaną w roboczogodzinach, a aktywnościami spoza sfery zawodowej. W Polsce termin „czas wolny” wprowadzono w 1925 roku. Jak pisze Grażyna Durka, na początku mianem „czasu wolnego” nazwano wczasy, rekreację. Później nastąpiło rozszerzenie pojęcia i zaczęto nim obejmować szerszą problematykę, zastanawiając się nad wpływem czasu wolnego na społeczeństwo. W słowniku pedagogicznym W. Okonia czas wolny to ten, który „po wykonaniu zadań obowiązkowych” przeznacza się więc na odpoczynek, tj. regenerację sił fizycznych i psychicznych, rozrywkę, która sprawia przyjemność, działalność społeczną o charakterze dobrowolnym i bezinteresownym, rozwój zainteresowań i uzdolnień jednostki, a więc różnego rodzaju hobby. „Czas wolny” jest więc konstruktem nowoczesności, wprowadzonym na potrzeby mas pracujących. Im bardziej praca jest wyalienowana i oddzielona od innych aktywności życiowych, tym łatwiej określić granice czasu wolnego. Wolnorynkowe, neoliberalne przemiany, których sztandarem stał się „nienormowany czas pracy” zacierają jego granice. Ilość i jakość czasu wolnego determinuje również wiek, płeć, pozycja społeczna i finansowa. Czas wolny może być wyczekiwany, gdy mamy stabilną pracę i możliwość urlopu. Jednak dla osób, które nie mogą znaleźć pracy i mają go w nadmiarze, jest powodem frustracji i apatii. Pojecie czasu w ogóle, jest jednak dość względne w różnych kręgach geograficznych i kulturach. Nie wszyscy mieszkańcy globu z równą powagą traktują to co wskazują zegary.
W tych kontekstach interesująca jest aktywność artystów/artystek, która wymyka się rozgraniczeniom na czas pracy i czas wolny, co również odzwierciedla niepewny/niejasny status twórców w strukturach społecznych. Czy sztuka to poważna profesja czy hobby? Czy to praca czy przyjemność…? Podczas rezydencji zamierzamy eksplorować temat czasu wolnego w projektach artystycznych i artystyczno-społecznych. Czym ten czas jest dla nas – artystek? Czym dla społeczności Ustki, a czym dla turystów, którzy przyjeżdżają tam na wakacje.” /Frakcja/
Monika Czarska
absolwentka Wydziału Grafiki i Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Twórczość w zakresie malarstwa, grafiki i multimediów. Tworzy obiekty malarskie, instalacje i prace site-specific. W listopadzie 2018 roku z wyróżnieniem obroniła tytuł doktora sztuki na Akademii Sztuk Pięknych im.Wł. Strzemińskiego w Łodzi. W 2016 roku na 25 Festiwalu Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie za obrazy „Yes, No” oraz „Maybe” otrzymałam nagrodę Prezydenta Miasta Szczecina. „Podczas pracy ogromne znacznie ma dla mnie koncept. Moje prace cechuje synteza myśli, symetria, oszczędna kolorystyka, minimalizm i geometria. Tworząc, analizuję pojęcie, o którym chcę opowiedzieć. Rozbijam je na części pierwsze i nadaje im formę graficzną. Rozczłonkowane aspekty danego pojęcia zamieniam w geometryczne symbole, tworząc mapy podjętych przeze mnie tematów. Kształtowanie formy obrazu jest drogą, zbiorem symboli i tekstu. Obrazy są opowieścią, zilustrowanym procesem myślowym, co determinuje ich formę. W moich pracach linie, formy geometryczne mają ukryte znaczenie, są synonimem zawoalowanej treści. W moich obrazach pojawiają się słowa pisane ręcznie lub z szablonu, zawsze w języku angielskim, który jest moim zdaniem esperanto obecnych czasów. Analityczne podejście do podejmowanych tematów towarzyszy mi nie tylko w malarstwie, ale również w moich pracach typu site-specific, projektach graficznych i instalacjach.” – Monika Czarska
Alicja Kujawska
etnolożka i antropolożka kultury. Autorka programu Antropologia wizualna dla etnologów (w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika i Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi) i Antropologia dizajnu dla studentów kierunku projektowanie (Akademii Pedagogicznej w Krakowie). Współpracowała z Uniwersytetem Śląskim w Cieszynie, Uniwersytetem Mikołaja Kopernika, Centrum Sztuki Patio, World Crafts Council, Texi i Textilmagazine, Świetlicą Krytyki Politycznej. We współpracy z Zamkiem Cieszyn zainicjowała międzynarodowe warsztaty dla dizajnerów Wool Design in Carpathians. Inicjatorka polskiej edycji Art+Feminism dla Wikipedii. Redaktorka tekstów naukowych i popularno-naukowych. Wystawy: indywidualna „Anarchosyndykaliści”; wystawy zbiorowe: „MatriarchArt”, Demon we mnie”, oraz wraz z grupą artystek Frakcja: Rebelle, Plexus, Łącze, Akcja*Frakcja*Libacja, Dziennik Frakcji, ABGEFAHREN, Wybór, 66 Dni, Szary koniec, Siostry Kafki, Plaża żeńska, Artystka_artystce, Wspólnota (nie)ludzka. Interesuje się dizajnem, XVIII-wiecznym haftem i soft sculpture.
Roksana Kularska-Król
ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Łodzi w roku 2007 otrzymując dyplom z wyróżnieniem w Pracowni Malarstwa prof. Ryszarda Hungera. Dwa aneksy do dyplomu wykonała w Pracowni Fotografii prof. Leokadii Bartoszko i w Pracowni Rysunku prof. Zdzisława Olejniczaka. W 2021 r. obroniła doktorat na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, pod kierunkiem prof. Tomasza Sikorskiego. Zajmuje się malarstwem, fotografią, wideo oraz ilustracją. Tworzy także projekcje do spektakli teatralnych. W 2007 roku otrzymała nominację do nagrody na najlepszy dyplom roku ASP w Łodzi. Otrzymała wyróżnienie w konkursie „Piękna Płytka Poszukiwana”, a projekt prezentowany był na wystawie „Ceramika do kwadratu” w ramach Festiwalu Łódź Design 2010. Wraz z mężem Sebastianem tworzy duet artystyczny robosexi. Obszary ich działań to: obiekt, instalacja, video, performance. W roku 2014 i 2022 otrzymała Stypendium Artystyczne Miasta Łodzi. Otrzymała dwukrotnie Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2017, 2020). Członkini grupy artystek Frakcja oraz Stowarzyszenia Sztuka i Dokumentacja.
Anka Leśniak
artystka intermedialna, badaczka, wykładowczyni w katedrze Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, członkini grupy artystek Frakcja oraz kolektywu TFR archive. Brała udział w ponad 100 projektach, wystawach indywidualnych oraz zbiorowych. Laureatka Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Twórczości (2011), stypendium Prezydent Miasta Łodzi dla Twórców i Animatorów Kultury (2015) Stypendium Kulturalnego Miasta Gdańska (2016). Artystka na rezydencji KulturKontakt w Wiedniu (2016). W 2019 została nagrodzona stypendium OeAD (Scholarship of the Scholarship Foundation of the Republic of Austria). Bliskie jej są zagadnienia feministyczne oraz sztuka typu site-specific oraz sztuka w przestrzeni publicznej. W swoich performatywnych realizacjach podejmuje tematy związane z pamięcią, „re-konstrukcją”, herstorią, tożsamością etniczną, kulturową, migracją i językiem. Autorka książki Invisible inVisible. Women disconnected from history. Site-specific artworks on abandoned buildings (Łódź: Stowarzyszenie Sztuka i Dokumentacja, 2017). Autorka projektów: Body Printing (od 2007), Top Models (2008-2009), Fading Traces (2010), Zarejestrowane (2011), Invisible inVisible (2015-16), patRIOTki (2016-20), Lost Element. Re-construction of the Witch (od 2019).
Aurelia Mandziuk
absolwentka ASP w Łodzi. Profesorka Akademii Sztuki w Szczecinie. Artystka, kuratorka i animatorka sztuki. Współtwórczyni polskiego oddziału World Crafts Council. Twórczyni i wieloletnia dyrektorka PATIO Centrum Sztuki w Łodzi, gdzie była organizatorką i kuratorką ponad 150. wystaw i wydarzeń artystycznych. Redaktorka i współwydawczyni dwóch pism o tematyce artystyczno-teoretycznej. Współtwórczyni Stowarzyszenia Sztuka i Dokumentacja, współorganizatorka Festiwalu Sztuka i Dokumentacja. Współzałożycielka pierwszej w Polsce grupy artystek “Frakcja”. Inicjatorka i uczestniczka wielu międzynarodowych projektów artystycznych. Tworzy obiekty i instalacje, site-specific, a materią jej prac i działań jest przede wszystkim tkanina. Jej ostatnie prace dotyczą wzajemnej komunikacji i relacji międzyludzkich.