ASOCJACJE
Wystawa [post]edukacyjna
z udziałem uczestników warsztatów specjalistycznych
realizowanych w Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej
Pracownie
Filmu i Fotografii (K. Tomasika)
Rzeźby i Ceramiki (M. Żesławskiego)
Sitodruku (S. Starkowskiej)
Wernisaż
czwartek / 27.10.2022 / 17.00
Wystawa
28.10 – 30.12.2022
Glina to pierwszy znany ludzkości materiał plastyczny, który wraz z wykrzesaniem przez człowieka ognia uwarunkował zaistnienie ceramiki, a jej najstarsze odnalezione fragmenty (w obecnych Chinach) datowane są na 20 000 lat p.n.e. Późniejsze europejskie odkrycia materiałów światłoczułych, umożliwiły w XIX w. uzyskanie pierwszych trwałych zapisów fotograficznych, w tym samym czasie na dalekim wschodzie powstawały papierowe szablony „katagami’ do dekoracji kimonowych tkanin, uważane za pierwowzór opatentowanego na początku XX w. sitodruku – techniki poligraficznej, zaadaptowanej w latach 30-tych przez artystów i mianowanej na potrzeby sztuki serigrafią.
Ceramika to glina i zespół surowców szkliwotwórczych, najczęściej pochodzenia mineralnego, które poddane działaniu wysokiej temperatury generują zmiany w strukturze chemicznej materii, ukazując nowe oblicze przedmiotu. Podobnie rzeczywisty obraz, uchwycony za pomocą aparatu fotograficznego wyrywa go z otoczenia lub czasu w jakim ten trwa. Fotografia jest świadectwem przemijania, zarejestrowana scena bez względu na tematykę czyni dokumentowane zdarzenie ważnym, gdyż wartym utrwalenia. Jak zauważa Susan Sontag ukazanie sytuacji, osoby czy przedmiotu w formie zdjęcia, zmienia sposób postrzegania tychże, w związku z unikalną mocą fotografii, która jako jedyna powszechnie umożliwiła udowodnienie wartości momentów, a zarazem kreowanie selektywnych obrazów jako wyjątkowe: w myśl, że to co ważne jest fotografowane, a co fotografowane, jest ważne. Kilka lat wcześniej w nowojorskiej Factory Andy Warhol wykonuje serigrafię przenosząc na płótno prasowe zdjęcie krzesła elektrycznego. Wprowadzając liczne wariacje barwne, różnicuje zdawałoby się już określony element. Prace stanowiące cześć serii „Death and disaster” są próbą sprawdzenia hipotezy czy zwielokrotniona konfrontacja z drastyczną treścią pozbawia ją pierwotnie intensywnego wpływu. Potwierdzenie tej myśli znajdujemy w zbiorze esejów „O fotografii” wskazujących rewolucyjną zmianę kulturową w rosnącej liczbie doświadczanych obrazów od czasu powstania dagerotypii. Obecnie świat nasycony jest wizualnymi treściami generowanymi przy użyciu najrozmaitszych technik, niegdyś rzekomo zagrażające sobie dziedziny, dziś się uzupełniają, czerpią z siebie i zderzają się. To co w przeszłości było uważane za szlachetne stało się powszechne, a zarazem industrialny charakter przedmiotu wkroczył na piedestały.
Balans między twórczością, a działalnością utylitarną jest integralną cechą fotografii, sitodruku i ceramiki. Grafika opierając się na tym samym technicznym procesie powstawania może pokrywać ściany galerii sztuki oraz tekturowe opakowania aparatów fotograficznych, służących w rękach artystów za narzędzia kreacji, a równolegle umożliwiających amatorom polaroida dokumentować
towarzyskie uroczystości przy stołach, zastawionych wystawną porcelaną, której liczne fabryczne odlewy mają podobny początek do starożytnych rzeźb wotywnych, za sprawą ręcznie wykonywanych pierwowzorów. Płynne przenikanie na przestrzeni epok, miejsc i środków prowokuje zmiany, warunkuje wpływy i otwiera nowe albo rekoncyliuje przebrzmiałe warsztaty. Stanowiąc o wypracowanej wartości edukacji jako łącznika przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, wyposażając adeptów w indywidualne narzędzia percepcji i interpretacji świata.
(Michał Żesławski)
zdjęcia / Krzysztof Tomasik